Es ist schwer, es zugleich der Wahrheit und den Leuten recht zu machen.
(Thomas Mann).
Voor iedereen die het verhaal van de grot van Plato niet kent, wat ik me moeilijk voor kan stellen, een korte samenvatting.
In een grot waar het daglicht niet kan doordringen bevinden zich een aantal gevangen die zo geketend zijn dat ze alleen recht voor zich uit kunnen kijken, ze zien zichzelf en ook de anderen niet, alleen de muur voor zich.
Tussen hen en dat vuur staat een blokkade in de vorm van een muur, die zo hoog is als een mens. Aan de andere kant van die muur lopen mensen met allerlei dingen op hun hoofd, waaronder stenen en houten figuren van mensen en dieren, heen en weer. De schaduwen van de dingen vallen door het vuur op de wand waar de gevangenen tegenaan kijken, die ook de stemmen weerkaatst van hen die de dingen sjouwen. Plato betoogt nu dat het enige dat de gevangenen in hun leven waarnemen schaduwen en echo's betreffen. Ze zullen denken dat deze de realiteit vormen, en hun gesprekken zouden over de waarneming van deze realiteit gaan.
Als iemand zou vertellen dat de werkelijkheid anders zou zijn, zou dat tot ongeloof leiden en is de kans groot dat ze zich tegen de boodschapper zouden keren en hem zelfs zouden kunnen doden.
We hebben de grot vervangen door schermen, de schermen van “smart”phones, tablets, televisies. Veel mensen bekijken de wereld inmiddels door de camera van hun smartphone, denkend dat ze zo de waarheid, de werkelijkheid zien. Maar zien ze de werkelijkheid wel?
Is het niet zo dat de schermen van games, youtube, influencers mensen doen vervreemden, hebben vervreemd van de werkelijkheid, de waarheid? Ze zijn we slaaf geworden van schermen vol desinformatie. Hun perceptie van de waarheid is de leugen. We leven in een grot die ons een verkeerde perceptie van de waarheid opdringt!
Is al het fakenews wel fakenews en is het echte nieuws geen fake? Bestaat de klimaatcrisis wel of is het een complot van linkse anarchisten? Zit er achter het beleid van de overheden met betrekking tot Covid een geheime verborgen agenda? Is de agressie tegen de maatregelen van de overheid verklaarbaar omdat mensen daardoor worden geconfronteerd met een realiteit die ze niet kunnen of willen accepteren, wat een normaal rouwproces zou zijn.