“Sla me” zei de masochist, “nee” zei de sadist.
Empathie is een van de modewoordjes van deze tijd, vooral bij de aanhangers van het moralisme, wat beschrijft hoe “wij” ons moeten gedragen. Het moralisme dat liefde predikt, maar heel hoogmoedig repressief is tegen alles en iedereen dat hun idealen niet deelt.
Empathie is volgens Van Dale “vermogen om zich in de gevoelens van anderen in te leven” en daar gaat het meteen al mis, want de moralisten komen nooit verder dan het projecteren van de eigen gevoelens op de ander.
Het categorisch imperatief van Kant “Leef volgens de stelregel die volgens jou tot wet moet worden verheven”, een van de bases van het liberalisme, wordt door de veelal links, of nog erger nog, door confessionele mensen als basis van empathie beschouwd. Doe je anders dan wat ik, volgens de leer en dogma’s die ik aanhang, dan ben je niet empathisch, dus slecht en wijs ik je af! En daarbij een lieve glimlach op het gezicht waar zelfs Arie Boomsma, de predikant van de moraliteit, moeite voor moet doen.
Kant kan samen met heel wat andere filosofen meteen de prullenbak in toch?
Heel empathisch zoeken momenteel hele volksstammen naar aanklachten tegen mensen die buiten hun tolerantiegrenzen vallen. De witte hetero man die ook nog eens een leuke baan als manager of trainer heeft is niet veilig meer. Vol liefde wordt gezocht naar het moment dat hij even een knie aanraakte of iemand bestraffend toesprak.
Hoe hard is er door deze klagers gepoogd zich in de te leven in de gevoelens van een mens wiens loopbaan, wiens relatie, wiens leven, kapot wordt gemaakt?
Nee, het verdict stond al lang vast voordat de klacht verzonnen was toch?
Ben ik te hard? Kwets ik zieltjes? Trap ik op lange tenen?
Ik sluit het niet uit, want van enig eelt op de ziel is in de wereld weinig sprake meer, een wereld waarin “we” geacht worden ons aan te passen aan de moraliteit die rechtstreeks afstamt van de wereld van het Christendom, de religie die liefde predikt, maar haat zaait tegenover een ieder die zich niet conformeert aan haar stelregels en dogma’s.
Willen we de wereld mensgericht maken, laten we dan eerst eens stoppen met empathie en starten met echt begrip te hebben voor mensen die anders denken, anders doen, anders schrijven en zich daar niet voor verstoppen.
Empathie mag dan aan de basis staan van de moraal, maar het is tevens een bevooroordeeld vermogen.
Zoals die sadist die de masochist niet sloeg, uit de wetenschap dat dat juist was, wat die graag had.